Dizionari Talian Furlan

testa 1 s.f.

  1. 1a
    s.f. [FO] (part superiôr o anteriôr dal cuarp, tacade tal cuel) cjâf
    • ha girato la testa, al à voltât il cjâf
    • la testa del gatto, il cjâf dal gjat
    [TS] anat., zool. (tai Vertebrâts, part superiôr o anteriôr dal cuarp che e à dentri il cerviel, i orghins sensoriâi plui impuartants e la prime part des viis respiratoriis e digjerentis) cjâf
    [TS] zool. (tai Invertebrâts, part anteriôr dal organisim tant che part che si diversifiche dal rest) cjâf
    1b
    s.f. [FO] (rapresentazion artistiche dal cjâf uman) cjâf
    • una testa di Afrodite di età classica, un cjâf di Afrodite di ete classiche
    (bande di une monede che e rapresente un cjâf) pipin, cjâf
    • testa o croce?, pipin o corone?
    2
    s.f. [FO] (part dal cjâf cuvierte di cjavei, cjavelade) cjâf
    • devo ancora lavarmi la testa, o ai ancjemò di lavâmi il cjâf o ancje i cjavei
    • avere la testa rasata, vê il cjâf radât
    3
    s.f. [FO] fig. (capacitât inteletive) cjâf, gnuche
    • lavorare con la testa, lavorâ cul cjâf
    (razionalitât) cjâf
    • ha deciso con la testa e non con il cuore, al à decidût cul cjâf e no cul cûr
    (concentrazion, atenzion) cjâf
    • oggi non ci sei con la testa, vuê tu sês ator cul cjâf
    • hai lasciato la testa a casa?, âstu dismenteât il cjâf a cjase?
    4
    s.f. [FO] fig. (persone di grande capacitât inteletuâl) cjâf, altr.trad. gnuche, ment, pensadôr
    • quel ricercatore è una testa di prim'ordine, chel ricercjadôr al è un cjâf di prime rie
    5
    s.f. [FO] (persone individui) cjâf
    • ogni testa, un voto, ogni cjâf, un vôt
    6a
    s.f. [FO] (prime part di alc) cjâf, teste, cjaveç
    • ci siamo dati appuntamento nel vagone di testa, si sin dâts apontament tal vagon di teste o ancje tal prin vagon
    (estremitât di alc) cjaveç
    • la testa di una stanga, il cjaveç di une stangje
    [TS] tecn. (tai motôrs a sclop, part alte dal cilindri) teste
    [TS] mec. (tal torni, la part che e à i elements di trasmission dal moviment) teste
    6b
    s.f. [FO] (part denant di une file) cjâf, altr.trad. principi
    • il portabandiera è in testa alla parata, il puartebandiere al è da cjâf de parade
    • la macchina numero due è in testa alla gara, la machine numar doi e je a cjâf de gare o ancje prime te gare
    6c
    s.f. [FO] (cjaveç taront di alc che si disvilupe par lunc) cjâf, altr.trad. cjaveç
    • la testa di una vite, il cjâf di une vît
    • la testa del cerino si è rotta senza accendersi, il cjâf dal solfarin si à rot cence impiâsi
    6d
    s.f. [TS] anat. (estremitât di un orghin, plui gruesse dal rest) cjâf
    7
    s.f. [TS] sport (tes garis di corse dai cjavai, lungjece dal cjâf dal cjaval, tant che misure di vantaç) cjâf
    8a
    s.f. [TS] gjeogr. (piche piramidâl di mont, slissade vie de erosion) cjâf
    8b
    s.f. [TS] gjeogr. (vt. testata1)
    9
    s.f. [TS] mus. (part taronde di une note musicâl) cjâf
    10a
    s.f. [TS] tipogr. (part orizontâl superiôr dai caratars) cjâf
    10b
    s.f. [TS] tipogr. (part superiôr de pagjine) cjâf
    11
    s.f. [TS] lead. (vt. taglio di testa)
    12a
    s.f. [TS] ling. (intai compuescj endocentrics, element lessicâl che al è il stes dal iperonim dal compuest) cjâf
    12b
    s.f. [TS] ling. (element dominant di un sintagme) cjâf, altr.trad. cjâf dal sintagme
    13
    s.f. [TS] edil. (part de superficie minôr dai modons retangolârs) cjâf
    14
    s.f. [TS] cinem., fotogr. (atac articolât e orientabil di un cavalet là che si fisse une machine fotografiche o cineprese) cjâf, altr.trad. cjâf dal cavalet