Selezione dizionari:

Dizionari Talian Furlan

montare v.intr., v.tr.

  1. 1a
    v.intr. [FO] (lâ sù) montâ, montâ sù, altr.trad. lâ sù, rimpinâsi, rimpinâsi sù
    • non è in grado di montare sull'ultimo gradino, nol è bon di montâ sul ultin scjalin
    • è montato fino in cima, al è montât sù fin insom
    (jentrâ intun mieç di traspuart) montâ sù, montâ, altr.trad. lâ sù
    • montare sulla corriera, montâ su la coriere
    • svelto, monta in macchina, svelt, monte sù in machine
    1b
    v.intr. [FO] (di strade, jessi in rive) montâ, montâ sù, lâ sù
    • il sentiero monta ripido, il troi al va sù ert
    2
    v.intr. [FO] (di astris e stelis, che si movin a pet de linie dal orizont) jevâ, altr.trad. alçâsi, lâ sù, montâ sù
    • il sole monta all'orizzonte, il soreli al jeve sul orizont
    3
    v.intr. [FO] (aumentâ di nivel) cressi, altr.trad. alçâsi, jevâ, lâ sù, montâ, montâ sù
    • se il fiume monta ancora sarà dichiarata l'emergenza, se il flum al cres inmò e vignarà declarade la emergjence
    4
    v.intr. [FO] (di pan, ûfs e sim., cressi in volum) jevâ, altr.trad. cressi
    • la torta sta montando nel forno, la torte e jeve tal for
    5
    v.intr. [FO] fig. (aumentâ) cressi, altr.trad. lâ sù, montâ
    • la sua rabbia stava montando senza sosta, la sô rabie e jere che e cresseve cence polse
    6
    v.intr. [FO] fig. (cun daûr 'in' e un sost., par esprimi un stât di umôr) montâ, dâ sù
    • montare in furore, montâ in furôr
    • montò in collera, al de sù o ancje al le in bestie
    7
    v.intr. [FO] (fâ un turni) montâ
    • montare di guardia, montâ di vuardie
    (tacâ un turni di servizi) tacâ, altr.trad. montâ
    • quando monti in servizio?, cuant tachistu di servizi?
    (ancje ass.) tacâ, altr.trad. montâ
    • monto alle sei, o tachi aes sîs
  2. 1
    v.tr. [FO] lâ sù, altr.trad. montâ, montâ sù
    • montare i gradini della scala, lâ sù pai scjalins de scjale
    2
    v.tr. [FO] (lâ a cjaval) montâ, altr.trad. cjavalgjâ, lâ a cjaval
    • montare un purosangue, montâ un cjaval di raze
    (ancje ass.) lâ a cjaval, montâ, altr.trad. cjavalgjâ
    • non sa montare, nol è bon di lâ a cjaval
    3
    v.tr. [FO] (di bestiis, vê un rapuart sessuâl) montâ, altr.trad. cuvierzi, fecondâ, jemplâ
    • il toro monta la mucca, il taur al monte la vacje
    (di personis, vê rapuarts sessuâi) doprâ, foti, altr.trad. montâ
    4
    v.tr. [FO] (di ûfs e v.i., sbati in maniere che a cressin di volum) montâ, altr.trad. bati
    • montare l'albume, montâ la clare
    5
    v.tr. [FO] fig. (dâ masse impuartance) montâ, montâ sù
    • i giornali hanno montato un caso, i gjornâi a àn montât un câs
    6
    v.tr. [CO] fig. (fâi crodi a cdn. di valê un grum) montâ, altr.trad. soflâ
    • hanno montato quel giocatore, a àn montât chel zuiadôr
    (stiçâ cdn. cuintri cdn. altri) montâ, altr.trad. meti cuintri, meti sù, soflâ
    • lo hanno montato contro di te, lu àn montât cuintri di te
    7
    v.tr. [FO] (componi cun plui tocs) montâ, altr.trad. dâ dongje, , fâ sù, meti dongje
    • montare il macchinario seguendo le istruzioni, montâ il machinari lant daûr des istruzions
    8a
    v.tr. [FO] (meti dentri di un supuart) montâ, insedâ, altr.trad. insuazâ, meti
    • montare la fotografia nel portafotografie, montâ la fotografie intal puartefotografiis
    8b
    v.tr. [TS] ores. (meti dentri di un supuart une piere preziose) montâ
    9
    v.tr. [TS] cinem. (fâ il montaç di un cine) montâ
    [CO] (preparâ lis senis) meti sù, altr.trad. montâ
    • stanno montando lo spettacolo teatrale, a son daûr a meti sù il spetacul teatrâl